“Yatırımcılar bu filmi çok kez izledi”
Birçok kişi, 2011 yılını göz önünde bulundurarak Washington ve Wall Street’in mevcut borç tavanı krizinden endişelenmemesi gerektiğini düşünüyor. Aynı borç krizi o zaman da mevcuttu. Moody’s Analytics baş ekonomisti Mark Zandi‘ye göre, yatırımcılar “bu filmi çok kez izledikleri için sonunu biliyorlar”.
Ancak 2011 yılında krizin ortasında bulunan Mike Sommers‘a göre, bu yılki kriz “tamamen farklı” ve bir anlaşma yapılacak alanın nerede olduğu bilinmiyor.
2011 yılına göre farklılıklar
2011’deki krizle karşılaştırıldığında, bu yılki borç tavanı krizinde kez birkaç önemli faktör eksik görünüyor.
İlk olarak, 2011 yılındaki görüşmeler çok daha erken başlamıştı ve farklı bir siyasi ortam mevcuttu ve her iki tarafın da açıkça anlaştığı gibi, bütçe açığının azaltılması öncelikli bir konuydu. Başkan Obama ve Boehner boş zamanlarında sosyalleşiyorlardı. Bu durum anlaşma yapmayı biraz daha kolaylaştırdı. Amerikan Petrol Enstitüsü’nün CEO’su olan Sommers, “2010’da siyasi dinamiklerin önemli ölçüde değiştiğini anlayan bir Başkan Obama ile istekli bir karşı taraf vardı ve bununla ilgili bir anlaşmaya ihtiyaç vardı” dedi.
Sonrasında, o dönemde, Obama yönetimi Bowles-Simpson Komisyonu’nu kurmuştu. Bu komisyon bütçe açığının dengelenmesi için çalışmalar yapıyordu. Ancak, bu yıl yaşanan kriz, Biden ve Cumhuriyetçi Parti lideri Kevin McCarthy arasındaki kişisel gerilim nedeniyle farklı bir dinamik gösteriyor.
Bu yıl kriz ile ilgili görüşmeler daha geç başladı ve Cumhuriyetçi Parti’nin giderek daha güçlenen muhafazakar kanadının talepleri çok daha yüksek seviyelere çıktı.
Biden, 2011 krizinde baş müzakereci olarak yer aldığından, o dönemde yapılan açık görüşmelerin Demokratlar tarafından bir hata olarak görülmesi nedeniyle şimdi farklı bir yaklaşım sergiliyor. Biden ve ekibi, bu haftaki görüşmelerin genel olarak harcama kesintileri üzerinde müzakere edildiğini iddia ederek, borç tavanı konusunda görüşme yaptıklarını inkar ediyorlar.
Cumhuriyetçi Parti liderleri ise, bu kez borç tavanını kaldırmak için daha fazla talepte bulunuyorlar ve Biden yönetiminin çevre politikaları, vergi politikaları ve öğrenci kredileri gibi konulara ilişkin politikalarına da saldırıyorlar.
Bu nedenle, Biden ve McCarthy arasındaki görüşmelerin başarılı olması için çok az zaman kalmış durumda.
Kevin McCarthy ve Başkan Joe Biden, 9 Mayıs’ta ABD borç tavanı hakkında bir toplantı sırasında
Risk artıyor
Şu anda, Cumhuriyetçi partideki güçlü muhafazakar grup, partiye daha fazla şey talep etmek için bir kaldıraç olarak borç tavanını kullanıyor ve McCarthy’ye çok daha az görüşme alanı bırakıyor.
2011 krizi, sonunda Hazine Bakanlığı’nın ABD’nin nakit sıkıntısı yaşanacağını tahmin ettiği günden iki gün önce sona erdi. Bütçe Kontrol Yasası, 2011-2021 yılları arasında 917 milyar dolarlık bir bütçe açığı azaltımına yol açtı. Ancak, bu aynı zamanda büyük maliyetlerle birlikte geldi. Piyasalar 2011 yazında sarsıldı ve ABD’nin tarihteki ilk kredi notu düşüşüne neden oldu.
Grafik: 2011 yılındaki Borç Tavanı krizi sırasında piyasalar
Daha önce bu durum bir kez daha yaşanmış olsa da hakim görüş, Washington ve finansal sektörünün kriz olasılıklarını küçümsediği yönünde.
Mike Konczal, pazartesi günü bir basın toplantısında, yakın tarihe bakarken “Yasa yapıcıların aldığı tek dersin, çözümün son dakikada ortaya çıkması olacağından endişe ediyorum” ifadelerini kullandı.
