Big Mac Endeksi nedir?
Dünyanın en önemli finans dergilerinin başında gelen The Economist tarafından 1986 yılının eylül ayında ortaya çıkarılan Big Mac Endeksi, farklı ülkelerdeki para birimlerinin değerlerini karşılaştırabilmek için kullanılıyor. “Satın Alma Gücü Paritesi” temel alınarak hazırlanan bu endeks ile ülkelerin satın alma güçleri karşılaştırılıyor.
Big Mac Endeksi nasıl hesaplanır?
Big Mac Endeksi, satın alma gücü temel alınarak güncel döviz kurlarının belirttiğinin aksine para birimlerinin gerçek değerini tespit etmek amacıyla kullanılıyor.
Örneğin 2023 yılı Temmuz ayı verilerine göre Türkiye’de bir Big Mac satın almak için 3,52 Amerikan Doları ödemek gerekiyor. Amerika Birleşik Devletleri’nde ise Big Mac’in satış fiyatı 5,58 Dolar.
İki ülke arasındaki Big Mac Endeksi’ni hesaplamak için bölme işlemini uygulamak gerekiyor. Bu verilere göre Amerika ile Türkiye arasındaki oran 3,52/5,58= 0.63 olarak belirleniyor. Elde edilen oran ise satın alma gücü baz alındığında bu iki para birimi arasındaki değer farkını ortaya koyuyor.
Yani Türk Lirasının Amerikan dolarına göre değerinin %36,8 seviyesinde ucuz fiyatlandığını söylemek mümkün.
Grafik: BigMac Endeksine göre, Türk Lirası
BigMac endeksine göre, Türk Lirasının tarihsel olarak konumuna baktığımızda ise 2003-2015 yıllarında ortalama olarak ABD’deki fiyatlara yakın düzeyde ve daha pahalı fiyatlandığını ancak 2015 sonrasında özellikle 2018’den günümüze ABD’den %50 daha ucuz fiyatlandığını söylemek mümkün.
Grafik: Tarihsel olarak Türkiye için BigMac endeksi
Ülkelere göre BigMac endeksi sıralaması aşağıdaki şekildedir:
Türkiye için BigMac fiyatı yaklaşık 3,52 dolardır.
*Söz konusu içerik Economist isimli haber kaynağının hazırlamış olduğu “BIG MAC index” verileri baz alınarak oluşturulmuştur. Detaylı bilgi için buraya tıklayarak haber kaynağına ulaşabilirsiniz.