*Allison Schrager / Bloomberg
Kripto piyasasının çökmesi beni aşırı üzmez. Bunun sebebi, şu ana kadar hiç bu piyasaya yatırım yapmamam ve bu piyasadan zengin olmamam değil. Sadece bu piyasanın, nasıl bir değer yarattığını, tam olarak neye hizmet ettiğini anlamıyorum.
Son 12 yıldır kripto piyasasının ortadan kalkacağını umdum. Belki bu sefer bu çöküş gerçekleşecektir. Ancak şu an kripto piyasanın çökmesinden endişe duyuyorum.
Klasik piyasalarda örneğin tahvil piyasasında büyük bir başarısızlık olduğunda, bu diğer piyasalara sıçrar. Bu yüzden kötü bir durumdur.
FTX örneğinde ise, gerçekleşen bu iflasın, diğer piyasaları etkilemesi pek mümkün görünmüyor. Ancak yine de FTX başarısızlığında endişelenmemiz için gerekli sebepler mevcut.
1. Yatırımcılar risk hakkında yanlış dersler çıkarabilir
Kripto piyasasının başı dertte ve çok fazla insan bu piyasada para kaybediyor. Bu iyi bir şey değil.
Kripto piyasasındaki yeni yatırımcıların çok tecrübeli olmadığı gözüküyor. Umarım, bu kayıp ortamında göze alabileceklerinden daha fazla yatırım yapmamışlardır. Eğer öyleyse, risk almak ile ilgili hayatları boyunca yanlış ders çıkarmış olacaklar.
Kriptonun bu kadar yüksek getiri sağlaması, iyi bir korunma mekanizmasından kaynaklanmadığını, sadece iyi getiri sağladığını net bir şekilde gösterdi. Portföyünüze bir korunma mekanizması satın almıyorsunuz. Yalnızca risk ekliyorsunuz.
2. Finansal Sistemin Güvenilirliğine Darbe
İkinci endişem ise, finansal sistemin güvenilirliğine vurulan darbedir.
Riskin gerçek doğası hakkında yatırımcılar çok yanlış dersler çıkarmış oldular. İnsanlar çökebilecek varlıklarda spekülasyon yapmak istiyorlarsa, büyük bir sistemik risk oluşturmadıkları sürece, bu onların en doğal hakkıdır. Ancak kripto varlıklar, yatırımcılara hiçbir şey elde etmenin mümkün olmadığı fikrini aşılıyor. Bu durum, finansal sisteme duyulan güveni sarsıyor.
Burada endişelenilmesi gereken konu, yatırımcıların kriptodaki kayıpları hakkında çok gergin olmaları ve borsalardaki varlıklarını da satarak piyasaları aşağıya çekme ihtimalleridir. Şimdiye kadar bu olmadı. Piyasalar, makroekonomik haberleri daha çok dikkate alıyor gibi gözüküyor.
Kripto çöküşü, kendi başına düşünülmesi gereken bir konudur. Finansal piyasaların herhangi bir garanti sunmadığını, çökebileceğini hatırlatan bir ders değildir.
Buradaki nihai ders, piyasaların kötü ya da hileli bir oyun olduğu değildir. Buradaki ders, içsel değeri olmayan bir varlık sınıfında, kaybetmeyi göze alamayacağınız tutarda spekülasyon yapmamanız gerektiğidir.
*Allison Schrager, Manhattan Enstitüsü’nde kıdemli bir araştırmacı ve City Journal’a katkıda bulunan bir editördür. Aynı zamanda “An Economist Walks Into a Brothel” kitabının yazarı ve risk danışmanlık firması olan LifeCycle Finance Partners, LLC’nin kurucu ortağıdır.
**Söz konusu yazı Bloomberg haber kaynağından çeviri yapılarak ParaAnaliz için derlenmiştir.
