Türkiye’de harcama kalemlerine göre büyümenin bileşenlerine baktığımızda en önemli kalem, aşağıdaki grafikte görülebileceği gibi özel tüketim olmaktadır.
Özel tüketim içerisinde de konut satışlarının önemi büyüktür. Aşağıdaki grafikte özel tüketimin alt kalemleri ile kredi türleri arasındaki korelasyonlar yer almaktadır. Buna göre özel talep ve konut kredileri arasındaki ilişki diğer korelasyonlardan daha baskın çıkmıştır.
Konut sektörünün en önemli girdilerinden birisi ise demir-çeliktir. Demir çelik fiyatları Ağustos 2019’dan bu yana en yüksek seviyelerdedir. Korona sonrası toparlanma döneminde ülkelerin çeşitli ham maddeleri ihraç etmede isteksiz kaldığı görülmektedir. Çin, demir çelik ve yapı malzemeleri ile alakalı 141 ürüne vermiş olduğu ihracat desteğini durdurmuştur. Türkiye’de ihracatçı yapı malzemeleri üreticileri için bu haber olumlu olarak okunabilir. Aşağıdaki grafikte Nisan ayı için ülkelere ve geçen seneye göre yapı malzemeleri ihracatı miktarları bulunmaktadır.
Grafikten görülebileceği gibi geçen yıl Nisan ayında 490 milyon USD seviyelerinde olan yapı malzemeleri ihracatı bu sene 1.143 milyon seviyelerine kadar gelmiştir. Sektörün güçlenmesi Kenya gibi Afrika ülkelerindeki yatırımları da teşvik etmiştir.
Ancak yurtiçine üretim yapanlar için olumsuzluklar mevcuttur. Güncel inşaat ruhsat endeksi rakamları geçen senenin %10’u seviyelerindedir. Geçen seneye göre aynı sınıf aynı miktarda 170 TL seviyelerindeki beton fiyatları 300 TL seviyelerine ve aynı sınıf aynı miktarda 3800 TL olan demir fiyatları 7600 TL seviyelerindedir. Şüphesiz girdi maliyetlerindeki artış konut fiyatlarına yansıyacaktır. Son olarak, konut talebi için en önemli değişkenden olan konut kredisi faizleri %10.50-11 seviyelerinden %18 seviyelerine çıkmıştır. Bu da yurtiçine üretim yapan inşaat sektörü ve sonrasında bağlantılı olarak büyüme için olumsuz bir öncü sinyal olmaktadır.
