Kurum içi hırsızlık olayları her zaman karşılaşılan sorunlar arasındadır. 1991 yılında Adrian Beck ve Andrew Willis’in 55 Dixons mağazası ve 277 çalışan üzerinde yaptıkları çalışmada çarpıcı sonuçlar ortaya çıkmaktadır. Cirolarının her sene yaklaşık olarak 1%’i kurum içi hırsızlıklar sebebiyle kaybolmaktadır. Sektörlere göre farklılık gösterse bile net kârların yaklaşık olarak 3% ile 4%’ü hırsızlık olayları sebebiyle yok olmaktadır. Yaşanılan hırsızlık olaylarının 39% gibi büyük miktarı nihai satış noktasında, 16%’sı perakende satış depolama alanlarında ve 10%’luk kısmı toptan satış depolarında yaşanmaktadır. Dixon’a ait 55 şubede çalışan 277 çalışanın hepsine tek tek ve yüz yüze yapılan anket bulguları oldukça dikkat çekici.
Perakende şirketler içinde en çok töhmet altında kalan kesim Satış Temsilcileri gibi düşünülse bile rapor bunun bir ön yargı olduğunu ortaya koyuyor. Şirket içinde kimlerin hırsızlığa daha yatkın olduğu sorusuna herkes olabilir diyen 47%’lik bir kesim mevcut. Yaşanan hırsızlık olaylarının 92,6% gibi büyük bir kısmı yalnız yapılmakta olup 7%’lik kısmı iki personelin beraberken, 0,4%’lük kısmı ise 3 veya daha fazla personelin beraber hırsızlık yaptığını gösteriyor. Yaşanan hırsızlık olaylarına 39,6% oranında dışarıdan insanların katılımı olduğu düşünülürken bu dışarıdan katılan insanlar 77% olasılıkla hırsızlık yapan personelin arkadaşlarını oluşturuyor. Yapılan hırsızlıkların 63,7%’si “küçük veya düşük değerdeki ürünleri” oluştururken sadece 19,8%’lik bir kısmı “yüksek değerdeki ürünleri” oluşturmaktadır.BİR ÇALIŞAN NEDEN HIRSIZLIK YAPAR?
Araştırma sonucundaki en çarpıcı bulgulardan başka biri! Bu seferde herkesin aklına “ihtiyacım vardı, çaldım!” gelebilir ama katılımcıların 34,6%’lık büyük bir kısmı “şeytana uydum, çaldım!” seçeneğini tercih etmişlerdir. Paraya olan ihtiyaç ikinci sıradayken , açgözlülük üçüncü sırada yer almaktadır. Çalışanların bir kısmı aldıkları düşük ücreti sebep gösterirken bir kısım insan “heyecanı yaşamak” için hırsızlık olaylarının yaşandığını tahmin ediyor.
DEVLETTE DURUMLAR NE AŞAMADA?
Dixons’ta çalışan 277 kişiden bile hırsızların çıkması çok normalken devlette hırsızlık olayları hiç olmuyor mu? Abartısız bir şekilde milyonlarca devlet personelimiz var ve bu personeller doğru düzgün denetleniyor mu? İşini düzgün yapan ve namusuyla para kazanan insanlarımız daha fazla. Onları töhmet altında bırakmamak gerek. Ancak kurumların içindeki çürük elmaların ayıtlanması bir zorunluluk. Peki bu hırsızlığı yapanlar yönetim kademesindeyse o zaman neler yapmamız gerekiyor? Maalesef ki Türk halkı çok unutkan bir yapıya sahip ve devlet içindeki hırsızlıkları, yolsuzlukları sürekli unutuyor ve yönetim kademesini bir türlü değiştiremiyor. Delilleriyle kanıtlanmış olan milyonlarca ve hatta milyarlarca dolarlık yolsuzluklar olmasına rağmen halkımız olması gereken tepkisini ortaya koyamıyor.
Hırsızlık hiç bir zaman bitmeyecek. Ne özel sektörde ne de devlet kurumunda. Bugün tüm hırsızları şirketimizden ve devletimizden temizlesek bile yerine gelecek kişilerin şerefli ve namuslu bir şekilde çalışacağına kimse garanti veremez ve dahi bugün düzgün çalışan kişilerin gelecekte hırsızlığa bulaşmayacağınında garantisi bulunmamaktadır.
- Employee Theft: A Profile of Staff Dishonesty in the Retail Sector – Adrian Beck and Andrew Willis
