Lale Akarun’a göre tarım ürünlerindeki pahalılığın sebepleri nakliye gibi aracılar ile ilgili olabilir ancak yeterli değil. “Gazetede şöyle bir başlık okudum: Bedava ürünün nakliyesi 5 lira. Doğru olmalı; ama bu bile fiyatları açıklamaz.Sakarya’da bir çiftçi, tanesini 50 kuruştan satamadığı için marul ekili tarlasını sürmüş. Nakliye çok pahalı ama pazar fiyatlarını açıklamakta yetersiz kalıyor.”
Gençler tarımda çalışmak istemiyor
Akarun’a göre tarım mesleğinin cazibesi olmadığı için meslek olarak tercih edilmiyor. Sektörde nakliye sorunlardan sadece bir tanesi. Plansızlık daha büyük bir sorun.
“Zeytin deposu olarak kullandıkları dükkanda bir genç kız çalışıyor; tarım lisesi öğrencisiymiş. Ancak tarımda çalışmak istemiyormuş; bağlama çalıyormuş; konservatuvar sınavlarına girecekmiş. Sınıf arkadaşlarından da tarımda çalışmak isteyen yokmuş. Gençlerin tarımda çalışmak istememesi anlaşılır bir şey, çünkü pazara gelen ürünün ana masraf kalemi ürün olmaktan çıkmış.”
Bana kalırsa Salihli ve çevresi İtalya’nın turistik tarım bölgelerinden daha güzel. Manisa’ya Türkiye’nin Toscana bölgesi denebilir. Ancak tarımın organizasyonunda büyük farklar var.
İtalya’da tarım organizasyonu çok farklı
“Toscana’yı bırakalım Trentino’ya bakalım. Bir dönem İtalya’nın kuzeyinde Trento Üniversitesi’nde misafir öğretim üyesi olarak bulundum.”
“Bölgenin kalkınması, 1960’larda Trento Üniversitesinin kurulması ve tarımı desteklemek için düzenli çabalarla başlamış. Kuzeyinde Almanca konuşulan bu bölgeye otonomi verilmiş: Ayrı yerel yönetimi olan bir bölge olmuş. 1966’da tüm Adige vadisine büyük zarar veren sellerden sonra, Adige ırmağı ıslah edilmiş; büyük setler yapılmış. Küçük toprak sahiplerinin tarımı ve topraklarını terk etmemesi için kooperatiflere büyük destekler verilmiş altyapı yatırımları, eğitimler, soğuk hava depoları, paketleme tesisleri ve nakliye için altyapı destekleri.”
Planlı, yüksek teknolojili, verimli tarım
Akarun’a göre bu bölgede özel budama yöntemleri, farklı teknikler kullanılıyor. belirleyici unsurlardan birisi subvansiyonlar.
“Bölgede temel olarak dört ürün var: Elma, üzüm, şarap, süt ürünleri ve özellikle peynir. Gezdiğimiz her köyde kooperatiflerin elma stoklama, bazılarında işleme tesisleri vardı. Elma bahçeleri ise bizim bildiğimizden çok farklı, özel bir budama yöntemi ile iki boyutlu duvar gibi budanmış sıra sıra fidanlardan oluşuyordu. Fidanlarda çiçekler meyveye dönmeye başladığında, kuşlara karşı üstüne çekilen tül perdelerle kaplandı. Üzüm bağlarında, her sıranın başına bir gül fidanı dikmişler: Böcekler ilk olarak güllere dadandığından, çiftçiler buna bakıp ilaçlamaya karar verebiliyormuş.
Bölgede çiftçiler, yeni bir bağ ya da bahçe dikmek istediklerinde, bağlı oldukları kooperatiften eğitim ve destek alıyorlar; toprak analizleri yapılıyor; sulama ve drenaj altyapısı kuruluyor; kooperatifin sağladığı fidanlar dikiliyor; gösterilen şekilde üretim yapılıyor. Ürünlerini de kooperatif alıp pazarlıyor. Her şey planlı, düzenli, güvenli.”
Tarım turizmi
Önemli unsurlardan birisi nakliyenin yapılış şekli. Karayolu yerine demiryolunu tercih etmek önemli.
“Trento’da pazarlar Türkiye kadar zengin. Elma, üzüm ve çilek gibi yemişler dışındaki meyve ve sebze uzaklardan geliyor; ama nakliye çok iyi planlı; çoğunlukla tren ile.”
“Öte yandan, bu tip tarım, kendi turizmini yaratıyor: Kuzeydeki Avusturya, Almanya ve doğu Avrupa’dan turistler, meyve bahçelerini ve üzüm bağlarını görmeye, aralarında bisiklete binmeye, yürüyüş yapmaya geliyorlar. İtalyan şaraplarını tadıp, satın alıp dönüyorlar.”
Söz konusu yazı tarafından Yetkin Report için kaleme alınmıştır. Yazının orjinal haline buradan ulaşabilirsiniz.
