Dünya gazetesi yazarı Bader Arslan, istikrarsız büyümeye ilişkin olarak “İthalat, 22 yıldır ihracattan bu kadar hızlı artmadı”başlıklı bir yazı kaleme aldı.
Arslan, yüzde 17 artan ihracatın rekor kırdığı farklı mecralarda dile getirilirken, ithalatın bunun üç katı hızla arttığı ve onun da rekor kırdığından pek bahsedilmediğine dikkat çekerek
“Bu hafta açıklanan Ocak verilerinde uzun zamandır görmediğimiz bir durum var. İthalat artış hızı (yüzde 55) ve ihracat artış hızı (yüzde 17) arasındaki fark, ithalat lehine 2000 yılından bu yana en yüksek düzeyine ulaştı. Yani tam 22 yıldır ithalat ihracattan bu kadar hızlı artış göstermedi.” ifadelerini kullandı.
En çarpıcı yükselişin enerji ithalatımızdaki sıçrama olduğunu ifade eden Arslan, konuya ilişkin şunları kaydetti:
“2021’in Ocak ayında 2,6 milyar dolar olan enerji ithalatı bu sene neredeyse 9 milyar dolara ulaştı. Toplam ithalatımızın neredeyse üçte biri kadar bir tutar. Artış geçen yıla göre 6,3 milyar dolar, başka bir ifade ile yüzde 241. Bu, şu ana dek enerji ithalatımızda görülmemiş bir yükseliş. Nitekim grafikte de göreceğiniz gibi enerji ithalatı başını almış gidiyor. Yakın dönemde en son 2012’de aylık 5 milyar doların üzerine çıktıktan sonra 2-3 milyar dolar aralığına gerileyen ithalat, 2021’in ortalarından itibaren hızla tırmanmaya başladı ve bugünkü düzeyine ulaştı.”
“Geçen yıla göre elektriksiz makinelerde 400 milyon (yüzde 19), plastikte yine 400 milyon (yüzde 47,7), organik kimyasal ürünlerde 300 milyon (yüzde 71), alüminyumda 350 milyon (yüzde 119), hububatta 200 milyon (yüzde 67) dolara yakın artış var. Bu beş ürün grubunun ithalatı artırıcı etkisi 1,5 milyar doların üzerinde.
Buna karşılık, motorlu kara taşıtları, kıymetli taş ve metaller (altın) ve elektrikli makinelerde gerileme yaşanmış. Otomotiv ve elektrikli makinelerdeki gerileme çok büyük oranda kurdaki artışın ve çip krizinin izlerini taşıyor.
Hatırlayacağınız gibi birkaç ay öncesine kadar sık sık “rekabetçi kur ile ihracat artışı” iddiaları dile getirildi. Bunu söyleyenler hala aynı görüşte mi bilemeyiz ancak; içinde bulunduğumuz konjonktürde kurun ihracatta da ithalatta da çok etkili olmadığını her yeni veride görüyoruz. Sektörel ve kısa vadeli dalgalanmalar mümkün olabilir. Fakat kur, genel olarak dış ticareti en az etkileyen faktörlerden biridir.”
Dünya
