Blokzincirin, kaydeden değişmez bir dağıtık defter ve aracı olmadan düşük maliyetlerle daha verimli işlemler vaat ettiğini daha önceki yazımda değinmiştim. 2009’dan beri var olan blokzincir için 2017 yılı potansiyel uygulamaları için küresel tanınırlıkta bir dönüm noktası oldu.
Blokzincir enerji alanında toptan elektrik dağıtımı, eşler arası enerji ticareti, elektrik veri yönetimi, emtia ticareti, hizmet sağlayıcıları, petrol ve gaz kaynağı arama, rafine ve kaynak yönetimi ve satışı gibi çeşitli enerji veya sürdürülebilirlik uygulamalarını ele almak üzere uyarlanabilen bir dizi blokzincir ürünüyle çalışır. Daha önceki yazılarımda PoW-PoS blokzincir fikir birliliği mekanizmaları ve kullanıcı eşleme yöntemleriyle ilgili bilgi vermiştim. Bu kısa yazıda blokzincirde eşler arası enerji trasferinin nasıl çalıştığına, dünya çapında uygulanmakta olan en çok bilinen pilot projeler ile analiz edeceğim.
Blokzincir, günümüzde çalışma alanını her gün yenileyip geliştirerek enerji alanında eşten eşe ticaret, enerji borsası, dağıtım şebekesi yönetimi, perakende faturalandırma, talep yönetimi, elektrikli şarj istasyonu konularında çalışmaktadır.
Enerji işlemindeki ilk blokzinciri, Nisan 2016’da Brooklyn, New York’ta gerçekleşti. Yaklaşık 2 yıldan kısa bir süre sonra, blokzincir teknolojisine dâhil olan 122 kuruluş ve 40 dağıtılmış proje gerçekleştirilmiştir.. 2017’nin ikinci çeyreği ile 2018’in ilk çeyreği arasında enerji endüstrisinde blok zincirine 300 milyon doların üzerinde yatırım yapılmış.
Blokzincir tabanlı enerji ticareti sadece teorik bir konu değil, birçok pratik uygulaması bulunmakta.
İlk olarak herkes tarafından bilinen Solar Coin ile başlayacağım;
Enerji, iklim ve çevre sektörlerinde inovasyonu ve ölçek büyütmeyi teşvik etmektedir. Kayıt zinciri tabanlı dijital bir varlık ve para birimi olan SolarCoin, temiz enerji ekonomisine geçişi hızlandırmak için tasarlanmıştır. Küresel ve merkezi olmayan yapısıyla SolarCoin, Bitcoin gibi kripto para birimleriyle benzerlikler taşımaktadır. Kripto paralardan farklı olarak Solarcoin dijital para harcamalarını doğrulanmış olan güneş enerjisinden elektrik üretimi gibi yararlı, ekonomik ve çevresel bir aktiviteye bağlamasıyla öne çıkmaktadır. Güvenilir olması için işlemler dağıtık defterde eşler arasında dağıtılmıştır. SolarCoin kuruluşu kullanıcılarını da düşünüyor; karbon salınımı azalttığı için, güneş enerjisi üreticilerini her 1 MWh’lık elektrik üretimine karşılık olarak 1 SolarCoin (SLR) ile ödüllendirir.
Kısaca Solar Coin çalışmasını özetlemek gerekirse, Kullanıcı güneş enerjisinden elektrik üretir, kullanıcı SolarCoin Kuruluşu sistemine kayıt olurlar, enerji satış sözleşmesini yapılır ve güneş enerjisinden üretilen elektrik miktarını bildirir. Müşterini tanı (KYC) verisini sunar, başvuru SolarCoin Kuruluşu tarafından onaylanır, SolarCoin’ler kullanıcılara aktarılır ve son aşamada kullanıcılar SolarCoin’leri kullanır
Power Ledger
Avustralya’daki Power Ledger, güvenilir, şeffaf ve birlikte çalışabilir bir enerji alışverişi ve perakendecilerin her biri ile basit güç işlemleri gerçekleştirmelerini sağlayan işlem belirteçlerine sahip platform sunar. Ödeme sistemlerinden otomatik, gerçek zamanlı olarak ödeme alın Blokzincir tabanlı enerji ticareti şeması ile tüketiciler tedarikçileri kendi tercihlerine göre seçebilirler, yani ticaret komşu tedarikçilerle veya temiz enerjiyi seçerek elektrik faturasının düşürülmesi ve dağıtılmış yenilenebilir enerjiye yapılan yatırımın getirisi artırılabilir.
I-NUK
Fransız firması I-Nuk tam bir çevreci… Rüzgârdan bio- kütleye kadar birçok sürdürülebilir projesi mevcut. Bireylerin günlük karbonlarını kolayca dengelemelerini sağlayan bir blokzincir karbon kredi sistemi oluşturuyor ve ortaya çıkan karbon emisyonlarını I-NUK’ta herkes kendi güneş enerjisi ekipmanlarını kullanarak elektrik enerjisi üretebilen bir sistem sunuyor. Blok zinciri tarafından onaylandıktan ve karbon olarak kaydedildikten sonra enerjiyi piyasada satabilir.
Sun Chain
Güneş enerjisi tüketicileri için ağ ve enerji işlemleriyle düşük maliyetle verimli bir şekilde başa çıkabilir. Sunchain projesinde henüz sınırlı sayıda kullanıcı yer alsa da güneş enerjisinin geliştirilmesi yle sosyal konutlarda elektrik enerjisi üretimi başarılmış ve konut başına üretilen elektriğin payı izlenebilir hâle getirilmiş. Düşük maliyet, kullanıcı ve çevre dostu olması projenin sunduğu avantajlarından.
***
Görüldüğü üzere küresel de mevcut blokzincir tabanlı çevre dostu enerji projeleri SolarCoin haricinde henüz küresel çapta değiller. Kullanıcıları teşvik etmek ve sisteme katılımın sağlanması için çeşitli token ile ödül sistemi kurulmuştur. Ancak, bu projeler için düzenleyici mekanizmalar acil bir sorun olmaya devam etmektedir.
Blokzincir, A-Z’ye hayatımızın her alanına nüfuz etmiş durumda. Blokzincir nedir? Bu da olur mu? …Eskiden hayal dediğimiz şeyler şimdilerde pandemi ve dijitalleşmeyle yerini daha da sağlamlaştırdı, günlük konuşma diline yerleşti. Kamudan alınan teşviklerle özel sektörün cesareti blokzincir tabanlı enerji projelerin önünü (enerji ticareti – kripto bazlı projeler) açacaktır. Devlet var olmalı ama dijital konusunda devletlerin dijital teknoloji şirketlerinden de öğrenenceği çok şeyler var. Enerji krizini derinden hissettiğimiz bugünlerde teknolojiye yatırımla ‘ kazanmak’ ve ekonomiye katkısı ise tüm paydaşların işine gelecektir.
Projelerin detaylarını ayrıca merak edenler aşağıda yer alan makale linkinden ulaşabilir.
https://www.mdpi.com/2076-3417/9/8/1561
Referanslar:
*https://www.woodmac.com/reports/power-markets-blockchain-for-energy-2018-companies
*Wang,N , Zhou,X , Lu,X , Guan,Z, Wu,L and Du,X and Guizani,M (2019). When Energy Trading Meets Blockchain in Electrical Power System: The State of the Art. Journal of Applied. Sciences. 2019, 9, 1561.
