Arjantin’de kur karmaşası

Türkiye sabit kura geçer mi sorusuna daha önce cevap vermeye çalışmıştım ama soyut bir konudan bahsetmek çoğu zaman zorlu oluyor bu yüzden somut bir olayla konuyu güncellemek istedim. Türkiye’de dile getirilmesi yatırımcıları ürküten sabit kura geçiş senaryosu birçok ülkede olduğu gibi yerel para birimini makul değerinden değil de olduğundan aşağılarda bir yerlere sabitleme senaryosudur ve dünyada bunun da başarısız örnekleri vardır fakat bu yönde adımlar faydadan çok zarara sebep olmakta, sorunları daha da artırmaktadır.

 Somut bir olayla ifade etmek gerekirse Arjantin geçtiğimiz yıllarda yaşadığı kur krizini sermaye kontrolleri ile çözmeyi denedi ama sonuç olarak yerel para biriminin istikrarı sağlanamaz iken sistemden daha fazla para kaçışı, kuvvetlenen dolarizasyon ortaya çıktı.

 Şu an Arjantin’de resmi dolar/peso kuru yaklaşık 70 iken Covid-19 salgını sebebiyle kara borsada Arjantin Pesosu dolara karşı yaklaşık 140 seviyelerine gerilemiş durumda yani resmiyette pesoda sınırlı bir değer kaybı varken kontrol dışına çıkmış realitede devalüasyon %100’u ulaşmış durumda. Bir ekonomide bu kadar derin çelişki yaşanıyorken bunun saçma denebilecek sonuçlarının ortaya çıkması da kaçınılmazdır.

 Arjantin’de ithalat resmi kur ile yapılıyor ama ülkeye giren ürünler peso ile satılıyor, Arjantin’de dolarizasyonun yüksek olması sebebiyle halkta döviz bulunmakta ve resmi kur ile alınmış ithal ürünlerde şu an kabaca %50 iskontolu hale geldi ! Bu sebeple de krize rağmen halkın ithal mallara olan talebi abartılı şekilde arttı.(Araba gibi ürünler ayrıca servet koruma aracı olarak da görülüyor.) Yani basitçe özetlemek gerekirse sermaye kontrollerinin sebep olduğu çelişkiler sebebiyle Arjantin’de kağıt üzerinde alım gücü inanılmaz düşerken realitede ise insanların alım gücü artmış durumda ve aradaki farkı da bir nevi kamu gücü finanse etmeye başlamış; düşen alım gücü ve hali hazırda sorunlu olan makro ekonomik gerçekleşmelere rağmen Arjantin’de hükumet inanılmaz bir ithalat teşviki başlattı diyebiliriz !

makalenin devamı için tıklayınız (Türkiye sabit kura geçer mi)