Para arzı nedir? Para basmak her zaman enflasyon ile sonuçlanır mı?

En basit tanımıyla para arzı ekonomik döngüde dolaşan paradır. ”M” harfi ile gösterilir. Para arzı ekonomideki en temel unsurdur. Para arzı birkaç farklı şekilde ölçülür.

Para arzı tanımları

1- Dar para arzı

M0 para arzı

Piyasadaki kağıt ve madeni paraların toplamından bankaların kasalarındaki paranın düşülmesi ile ortaya çıkan miktarı ifade eder. Para arzı ile ilgili yanlış algıların merkezindeki kavramdır diyebiliriz. Merkez Bankası ”Gizlice” para basıyor gibi iddialar hep dolaşımdaki paraların yeni veya çok olması ile temellendirilir. Basitçe açıklamak gerekirse;

Para arzında (Sadece Türkiye değil, dünyada da aynı) dolaşımdaki paranın ağırlığı son derece azdır. Mesela Şu an dolaşımdaki para arzı (Banknot+madeni para- bankalardaki nakit) 200 milyar TL iken M1 para arzı ~1 trilyon lira, M3 para arzı ~3 trilyon liradır.
Merkez bankaları için para üretmek bir tuşla gerçekleştirilen bir işlemdir; bir merkez bankası şaibeli bir iş yapacaksa (Teknik olarak çok gereksiz ve zor.) banknot üretmek tercih etmesi en az mantıklı olandır.

Merkez Bankası zaman zaman dolaşımdaki parayı gerçekten de anormal seviyede artırır ki gerekli olan budur. Özellikle bayram önceleri, uzun tatil önceleri ve benzeri dönemlerde banknotlara olan ihtiyaç artar ve bunu da karşılamak merkez bankaların sorumluluğudur. Bazen de konu tam tersi şekilde ele alınır; konuya hakim olmayan insanlar bankalarda paramızın karşılığı olmadığını çok riskli bir durum olarak ifade eder ama gerçekte ise bankalardaki para kasada banknot olarak bizi bekliyor olsa bu bankanın sağlığı açısından çok daha riskli bir durumu işaret eder. İnsanlar bankalardaki paralarını banknot olarak isterlerse bunu temin etmek Merkez Bankası’nın görevidir.

Emisyon Hacmindeki değişiklikler

Emisyon hacmi Merkez Bankası tarafından piyasaya sağlanan banknotların toplam tutarıdır.

para arzı nedir

Dolaşımdaki para

Üstteki grafikteki çıkıntılar genelde bayram öncelerini işaret eder; daha kısa süreli grafiklerde maaş günleri benzer hareketlilikler görülür. Genelde yaz ayları ve Şubat ayında emisyon hacmi artar yine Cuma günleri emisyon hacmi artar.

devamı için (para arzı nedir)