Negatif faiz nedir

ABD Merkez Bankası FED’in negatif faiz uygulaması ihtimali dillendirilmeye başladı. Geçtiğimiz günlerde piyasalarda Fed’in faizlerinin negatife düşmesi fiyatlanmıştı; J.P. Morgan gibi kurumlar durumun teknik sebeplerle ortaya çıktığını ifade etse de negatif faizin adı bile piyasaları etkilemeye yetti. Haberler şu an spekülatif olsa da bundan 10 sen önce bile anomali olarak yorumlanan negatif faiz politikaları günümüzde sıradan karşılanabiliyor. Negatif faiz uygulamalarının geçmişine bakarsak bunun ilk örneğini sürekli olarak değerlenen para birimi ile başı dertte olan ( Günümüzde de devam etmektedir.) İsviçre’de görüyoruz ama ekonomiyi desteklemek için negatif faiz uygulaması ilk doksanlı yılların başında başlayan resesyonu bir türlü sonlandırmayı başaramayan Japonya ortaya çıktı. Japon tecrübesi bize negatif faiz politikasının faydadan çok zarar getirdiğini göstermişti; 2008 krizi sonrası Avrupa’da da negatif faiz politikaları bir gün sona erdirilmek vaadi ile benimsendi ama Japon tecrübesinin çok benzer şekilde ECB’nin negatif faiz politikası Avrupa için olumlu değil olumsuz oldu ve yine benzer şekilde benimsenen politika işe yaramadığı halde sonlandırmak mümkün olmadı.(Japonyalaşma/Japanification) 2008’de piyasayı desteklemek için FED’in attığı adımların da etkisi (Gölge faiz) faizlerin %0’ın çok altına gitmesine eş değerdi ama Abd’de negatif faiz görmemiştik, şimdi de Abd için negatif faiz konuşuluyor.

Negatif faiz nedir

 Negatif faiz günümüzde çok sınırlı istisnalar dışında merkez bankalarının bankalara uyguladıkları faiz oranlarının negatif seviyeye düşürülmesidir yani bankalar merkez bankasına yatırdıkları para için faiz almaz hatta üstüne para öderler. Negatif faizin faydaları;

• Negatif faiz oranları ile Bankaların merkez bankasındaki paraları durduğu yerde değer kaybettiği için bankaların daha çok kredi vermesi ve mevduatların cazibesini düşürmesi ( sermaye sahiplerini tasarrufa değil; tüketim, yatırıma yönlendirmesi) beklenir.
• Negatif faiz oranları yerel para birimini olumsuz etkiler ve muhtemel değer kayıpları para biriminin rekabet gücünü artırır.
• Negatif faizler negatif yönde sıfırdan uzaklaştıkça bankalar için faizleri daha da düşürebilecekleri alan açılır.

makalenin devamı için (negatif reel faiz)