Çarşamba akşamı Fed FOMC büyük olasılıkla büyüklüğü $4.5 trilyona erişen bilançosunu ayda $10 milyarlık dilimler halinde ufaltmaya başlayacak. Eğer ABD ekonomisi tempo kaybetmezse, daraltma hızı 3 ay sonra ayda $20 milyara çıkacak. Yıllar sürecek operasyonda nihai hedef bilançoyu $2.5 trilyon civarında sabitlemek. Fed yetkilileri bu sürecin piyasalar açısından heyecansız geçeceğini vaat ediyor. Halen bir çok yatırımcı da vaade inanarak beklenen açıklamaya olumsuz tepki vermedi. Hatta, bir çok fon yöneticisi açısından, bilanço daraltma işlemi faiz artırımlarını geciktirebileceği için riskli varlıklarda ralliyi uzatabilir dahi. Bu görüş ekonomistlerin çoğu tarafından kabul görmüyor. 2018 ortalarından itibaren küresel finansal koşullar sıkılaşabilir, yani Türkiye’nin çok hassas olduğu küresel uzun vadeli tahvil faizleri yükselebilir. Gelin, neler olacağına bakalım.
Önce, 2018 yılında global para arzının seyrini kestirelim:
- AMB hala tahvil alım programını nasıl sürdüreceğini tartışıyor, ama çoğunluk görüşü 1Ç2018’ten itibaren alımların azalacağı yönünde.
- Kanada ve İngiltere Merkez Bankaları da parasal sıkılaştırma evresinde olacak.
- PBoC şimdiden sıkılaştırma yapıyor, Komünist Parti Ulusal Kongresi sonrasında daha sert parasal tedbirler alması öngörülüyor.
Uzmanların hesabına göre, 3Ç2018’den itibaren global para arzında daralma başlayabilir. Lehman Krizi sonrasında dünya ekonomisi ve piyasaların canlanmasında “QE” adını verdiğimiz, Fed ve AMB gibi devlerin para basma operasyonları etkili olmuştu. Bu hamleler ters yönde işlediğinde, etkisin olmayacağını iddia etmek biraz garip.
Daha somut olarak, reel ekonomi şu anda senkronize büyüyor ve güçlü güven ortamından da destek alıyor. Küresel finansal koşulların tedrici olarak sıkılaşması konut pazarları ve çok borçlu şirketlerin yatırım kararları dışında fazla zarar vermez. Ama başta S&P500 ve düşük kredi notlu tahviller olmak üzere bir dizi riskli varlık aşırı değerlendi, bunların satış yemesi olasılığını göz ardı edemeyiz.
Şimdi de bu senaryoda, bizi ilgilendiren başlıca varlıkların kaderi üstünde tahmin yürütelim. Türkiye global uzun vadeli faizlere çok hassas, çünkü sürekli dışardan borç alıyoruz. Fed, BoE ve AMB’nın para arzını kısması ile bu devletlerin DİBS getirileri yükselir. Dolayısı ile Gelişmekte Olan Ülkelerin (GOÜ, Piyasalar = GOP) tahvil faizlerinde de benzer bir seyir gözlenmesi normal karşılanmalı. Yani, bizde hem Eurobond hem de TL cinsiden DİBS getirileri şok yiyebilir.
Eğer GOÜ tahvil faizlerinin yükselmesi ile GOP’tan para çıkarsa, ya da ABD-Avrupalı fonlar “evine dönerse”, Pound Sterling, Euro ve dolar, TL gibi GOÜ F/X’e karşı değer kazanır ki bu durumda GOÜ ekonomilerinde stres artar, örneğin enflasyon yükselir.
Genelde hisse senedi fiyatları ile tahvil faizleri arasında ters ilişki var. Eğer tahvil getirileri yükselecekse, yatırımcı hisse senedi tutmak için daha yüksek temettü ya da sermaye kazancı isteyecek (yani F/K oranları düşecek). Bu durumda dünya borsalarında ralliyi sürdürmek oldukça zorlaşacak.
2013 yazında eski Fed Başkan Ben Bernanke QE programının sonlanacağını anımsatınca, GOP başta riski varlıklarda “taper tantrum” adı verilen 6-8 haftalık çok sert bir panik yaşandı. Bilanço daraltmaya verilecek tepki farklı olacak, çünkü yukarda saydığım negatif yansımaların vücuda gelmesi için Fed’in programda israrlı olacağı ve AMB’nın da tahvil alımlarını azaltacağını deklare etmesi gerekir. Bu yüzden Fed açıklamasına tepki çok cılız kalır. Ama, Ekim ya da Aralık gibi yatırımcılar 2018 Fed-AMB planlarını gördükleri anda, gelecek yılın ikinci yarısında dünyayı etkisi altına alacak parasal sıkılaşmayı satmaları en olası senaryo.
FÖŞ
Şahsi websitemi ziyaret etmenizi rica ederim
Eregion Horl
Şu espiriyi yapmam lazım:
I’m FED up with this shiete..